رزیدنت

رمان تاریخی «رزیدنت»، راجع به زندگی "هایک هواکیمیان" است. دانشمندی ارمنی تبار که ادره سیاست کشورش، شوروی، از او دعوت می‌کنند تا جاسوسی در کشورهای دیگر را به عهده بگیرد. او به سبب تسلط بر چند زبان و تخصص در علم و دانش یکی از گزینه‌های مورد توجه شوروی قرار گرفته و به عنوان جاسوس استخدام می‌شود. هایک هواکیمیان پیش از این نیز فعالیت‌هایی سیاسی داشته و در سازمان‌های اطلاعاتی فعالیت کرده بود، اما هیچ گاه نقش جاسوس را نداشته است. او توانست با جاسوسی در آمریکا و آلمان تغییرات زیادی را به لحاظ شیمیایی و هسته‌ای ایجاد کند. در ادامه‌ی کتاب رزیدنت، زندگی او را می‌خوانیم؛ این که چگونه این شغل بر زندگی‌اش تاثیر گذاشته و چه فعالیت‌هایی را در نقش جاسوس انجام داده و به ثمر رسانده است.

رمان رزیدنت، هم رمانی تاریخی ست و هم به نوعی زندگی نامه هایک هواکیمیان محسوب می‌شود که برای علاقه مندان به این ژانر پیشنهاد کامل و دلنشینی به شمار می‌رود. این داستان بر اساس اسناد امنیتی شوروی که فاش شدند نوشته شده است.

کتاب رزیدنت را سید حسین طباطبایی ترجمه کرده و نشر ثالث چاپ و انتشار آن را به عهده داشته است. نویسنده‌ی این رمان، آشوت آقابابیان خود نیز اهل ارمنستان است و در این کتاب بسیار مفصل به نوشتن زندگینامه‌ی یکی از هم وطنانش پرداخته. او در کتاب دیگرش به نام «گرگ تنها» که در انتشارات نیماژ چاپ شده است نیز، زندگینامه‌ی دانشمند ارمنی دیگری به نام "گریگور گورزادیان" را نوشته که در اخترشناسی تخصص داشته است. او در این رمانش کمی از تخیل خویش نیز بهره گرفته اما اطلاعات مربوط به دانشمند را بر اساس منابع موثق بیان کرده است.

در بخش هایی از این کتاب می خوانیم:

اکنون یک سال است که خیانت حزب مخفی، سازندگی، برملا شده است. دو هزار مهندس و طراح مظنون دستگیر شده اند. آنان را به داشتن رابطه جاسوسی با ده‌ها کشور خارجی و تلاش در جهت تحکیم و توسعه سرمایه داری در کشور متهم کرده اند. پنج تن از آنان در دادگاه به مجازات مرگ محکوم شدند اما دو روز بعد محکومیتشان به ده سال زندان تغییر یافت.

شما می توانید جاسوس متخصص باشید. و این که برای چه انتخابتان کرده ایم؟ نخست این که به زبان‌های آلمانی، انگلیسی و ایتالیایی کاملاً مسلط هستید. برای مدتی کوتاه، ولی به هر حال در آلمان و ایتالیا بوده اید. شما آینده و چشم‌انداز درخشانی دارید. می‌توانید در خارج از کشور به کارهای تخصصی مورد علاقه‌تان بپردازید. ما به شیمیدان و فیزیکدان نیاز داریم. میراث بدی از روسیه تزاری برایمان مانده است. علم و تکنولوژی ما هنوز در سطح کشورهای عقب مانده است. کمی پیش از این گفتید نباید در چرخه باطل ابداعات و داشته‌هایمان بمانیم و باید به تبادل تجربیاتمان با دیگران بپردازیم. در عرصه‌های علمی و نظامی ما ناهمگونی‌ها وعدم تعادل‌های بسیاری به چشم می‌خورد. ما در حال حاضر ضعیف هستیم، اما کشور آبستن خطر جنگ است. هایک بادالویچ، باید به تقویت جاسوسی علمی تکنولوژیمان بپردازیم و کشور را با دستاوردهای علمی کشورهای خارجی، اندیشه و دانش نوین، قدرتمند و با ثبات سازیم. ما می‌توانیم ظرف پانزده سال، با وجود دانشمندان نابغه‌ای چون شما، فعالیت‌های جاسوسیمان را به کمال برسانیم. بی‌مجامله و صریح بگویم، ما به شما احتیاج داریم.

هایک کم کم اهمیت و جدیت ماجرا را درک می‌کرد. در التهاب و اضطراب روحی، هزاران سوال سر بر می‌آورد. امید زیادی به او بسته بودند. در صورت موفقیت، می‌توانست خدمات موثری به علم و صنعت میهنش نماید و توانایی‌های نظامی کشور را توسعه دهد. موقعیتی رویایی فراهم شده بود تا خود را وقف میهن کند و به هستی‌اش در زیر آسمان معنا بخشد.