این است نیچه: تفسیری بر آثار نیچه

«این است نیچه» نام کتابی درباره زندگی و آثار نیچه است که در سال 1995 توسط گونتر شولته، نویسنده و فلسفه ­دان آلمانی، نوشته شده است. این کتاب نام خود را از کتاب «این است انسان» وام گرفته است که در واقع این است انسان را به نوعی اتو بیوگرافی (خودزندگی­نامه) «نیچه» می­توان پنداشت.

فردریش نیچه، فیلسوف، نویسنده و موسیقی­دان بسیار مشهور آلمانی در قرن 19 میلادی است. او زندگی و شخصیت بسیار منحصر به فرد و خاصی داشت؛ تا جایی که خود را دینامیت می­نامید و فلسفه ­ی شاعرانه ­اش در تضاد با زندگی تراژیک و منزوی­ اش بود. برای شناخت و خواندن آثار نیچه، خواندن و شناخت زندگی­نامه ­ی او نه تنها مفید که تا حدی لازم است؛ زیرا بسیاری از گفته­ های رمزآلود و کنایه ­ای تنها به وسیله­ ی شناخت زندگی او درک می­شوند.

اهمیت زندگیِ نیچه در فلسفه به قدری است که آندره ژید، نویسنده و فیلسوف فرانسوی، چاپ آثار او در فرانسه را کار عبثی می­نامد و دلیل حرفش را چنین بیان می­کند: «زیرا می­توان به حق ادعا کرد که تاثیر شخصیت خود نیچه مهم­تر از آثار اوست و آثارش تنها جلوه­ای از تاثیر او بر دیگران است.»

اما در زمان حال که ما به خود نیچه دسترسی نداریم چه باید بکنیم؟ خواندن کتاب این است نیچه گزینه ­ی مناسبی برای پاسخ به این سوال است. این کتاب طی 16 فصل و به ترتیبی همانند کتاب این است انسان، تمامی آثار نیچه را به صورت خلاصه معرفی و بررسی می­کند. در هر فصل به همراه معرفی و بررسی هر کتاب از نیچه، قسمت­های مهمی از متن همان کتاب به اضافه­ ی تحلیل نویسنده از آن­ نیز، آمده است که در آن­ها جنبه­ های انتقادی نیز دیده می­شود.

نویسنده ­ی این کتاب، گونتر شولته چندین کتاب راجع به فیلسوفان بزرگی مانند هگل و کانت نوشته است اما تاکنون فقط همین کتاب از این نویسنده به فارسی ترجمه و در انتشارات ثالث چاپ شده است.

سعید فیروزآبادی، مترجم آثار فلسفیِ آلمانی زبان، کتاب­های متعددی از فردریش نیچه را مانند فراسوی نیک­و­بد، زایش تراژدی و این است انسان را، به فارسی برگردانده است که در انتشارات جامی به چاپ رسیده­ اند.

در بخش هایی از این کتاب می خوانیم:

«نیچه جامعه را نظام ستم در ((زندگی پرخشنوت))، نظام فریب و تغییر چهره و آن مرتبه ­ی اجتماعی می­داند که هستی آن بسته به نابودی نیازهای جنسی، فردی، دیونیزوسی و در نهایت گمراهی غرایز تاییدگر هستی است. به این ترتیب جایگاه خودش در جامعه را نیز نشان می­دهد، ولی به ندای اجتماع گوش فرا نمی­دهد و از آن پیروی نمی­کند. آیا به همین دلیل به حق پتک در دست نمی­گیرد؟»

 

«نیچه در هراس از حقیقت ابوالهولی خویش، بدل به هیولایی می­شود که تجسم فرافکنانه ­ی ناخودآگاه وجود اوست. همین تجسم اساس آفرینش و نویسندگی اوست. آگاهی او باید در سطح بماند و خودش از آنچه در وجودش پدید می­آید، آگاه نباشد. بعد ناگهان فکری در ذهن او پخته و مطرح می­شود، یعنی همان قاعده­ ها و گزیده­ گویی­ها به ثمر می­نشیند.»