مژده دقیقی
زندگینامه مژده دقیقی
«مژده دقیقی»، مترجم ایرانی در سال ۱۳۳۵ به دنیا آمد. در دوران مدرسه، در مدرسه ی مهران، با زبان انگلیسی مانوس و از همان کودکی نسبت به آن علاقه ی خاصی پیدا کرد. او در دبیرستان به آموختن انگلیسی ادامه داد و برای تکمیل آموخته های خود به مؤسساتی مثل شورای فرهنگی بریتانیا رفت.
وی فارغ التحصیل رشته ی علوم سیاسی از دانشگاه بهشتی است که پس از اتمام تحصیلات، برای مدتی در مطبوعات مشغول به کار می شود که در حین انجام یکی از کارهای مطبوعاتی متوجه می شود که می خواهد تمرکزش را در زمینه ترجمه قرار دهد. او یکی از مترجمانی است که نسبت به کیفیت ترجمه ای که ارائه می دهد وسواس خاصی دارد و همیشه منتقد ترجمه هایی با کیفیت نازل بوده است.
بهترین کتاب های ترجمه شده توسط مژده دقیقی
مژده دقیقی یکی از مترجمان فعال، خوش‌سلیقه و معاصر کشورمان است که در تهران، چشم به جهان گشود. او در خانواده‌ای تحصیل‌کرده، اهل علم و اهل کتاب بزرگ شد و از همان کودکی، عشق و علاقۀ وافری به ادبیات پیدا کرد.
خانم دقیقی به مدرسۀ مدرنِ رفت؛ مدرسه‌ای دوزبانه که در آن، به فارسی و انگلیسی تدریس می‌شد. خانم دقیقی در دوران فعالیت‌اش در مطبوعات، علاوه بر دنبال کردن ادبیات به صورت مستقل، علاقه‌مند به مترجمی شد و اولین ترجمه‌های خود را، در مجله‌های «کیان» و «شباب» منتشر کرد.
اولین کتاب ترجمه شده به دست «مژده دقیقی»، هنر ویرایش (گفت‌وگو با رابرت گاتلیب) نام دارد که در سال 1375 توسط نشر کارنامه به چاپ رسید. اولین ترجمۀ ایشان گرچه نه از ادبیات داستانی، بلکه کتابی مرتبط به ادبیات بود. او همچنین به عنوان ویراستار در نشریات مختلف، از جمله مجلۀ «زنان»، و در نشرهایی مانند هرمس و نیلوفر نیز، فعالیت داشته است.
مژده دقیقی از مترجمان بزرگی همچون «ابوالحسن نجفی»، «نجف دریابندری» و «محمد قاضی»، به عنوان تاثیرگذارترین مترجمان در یادگیری مترجمی توسط او، نام می برد. رمان ترجمان دردها نوشته «جومپا لاهیری» یکی از بهترین کتاب های ترجمه مژده دقیقی می‌باشد.
چرا باید ترجمه های مژده دقیقی را بخوانیم؟
اولین و مهم‌ترین وِیژگی آثار ترجمه شده به دست خانم مژده حقیقی، عناوین خاص این آثار می‌باشد. بسیاری از آثار ادبیات داستانی که به دست خانم دقیقی ترجمه شده است، آثاری کمتر آشنا برای مخاطبین ایرانی ولی در عین حال، درجه یک و خواندنی هستند.
علاوه بر این عناوین، در کارنامۀ ادبی او ترجمۀ آثار شناخته شده و بسیار پرطرفداری مانند مجموعه رمان‌های شرلوک هلمز اثر آرتور کانن دویل نیز به چشم می‌خورد. به طور معمول، ترجمۀهای «مژده دقیقی» از دقت و انسجام بسیار خوبی برخوردار هستند.
او در ژانرهای مختلف ادبی ترجمه‌های گوناگونی دارد و آثار ترجمه شده دست او، از داستانی‌های کاراگاهی و جنایی تا آثار درام و فلسفی را شامل می‌شود. بسیاری از رمان‌ها و مجموعه داستان‌های کوتاه ترجمه شده توسط خانم دقیقی، برای اولین‌بار به فارسی ترجمه شده‌اند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین و بهترین آثار ادبی ترجمه شده به دست مژده دقیقی معرفی و تحلیل می‌شوند.
1- ظلمت در نیمروز (نشر ماهی)
رمان ظلمت در نیمروز شاهکار بی‌بدیل نویسنده و روزنامه‌نگار معروف مجارستانی، «آرتور کوستلر» می‌باشد که برای اولین‌بار، در سال 1940 منتشر شد. آرتور کوستلر از جمله نویسندگان فعال در عرصه سیاست بود که ابتدا، طرفدار حکومت کمونیستی و پس از به مشکل خوردن با سیاست‌های استالین، به گروه سرّی اطلاعات انگلستان بر ضد کمونیست‌ها پیوست.
ظلمت در نیمروز یکی از ضدکمونیستی‌ترین و ضد «توتالیتاریستی (تمامیت خواهی)» ترین رمان‌های تاریخ ادبیات می باشد. سایت معتبر «مدرن لایبری»، در فهرست 100 کتاب برتر قرن 20ام خود، رتبۀ 8ام را به این رمان جای داده است.
ظلمت در نیمروز روایتی است جانکاه و درام از سرگذشت فردی به نام «روباشوف» که توسط افراد حکومتی که خود از پایه‌گذاران آن بوده، شکنجه و زندانی می‌شود.
او که اکنون فردی سالخورده است، به سایۀ وحشتناک جنایات و ظلم‌های بی‌امان حکومت «بلشویکی» واقف شده است و در تلاش است تا علیه این نظام اقدام کند؛ حال آنکه خود، زمانی از طرفداران سرسخت این نظام تمامیت خواه و از سازندگان آن بوده است.
2- دره وحشت (نشر هرمس)
قطعا شما نیز با نام کارآگاه بسیار باهوش و مشهور دنیای ادبیات کارآگاهی و جنایی «شرلوک هولمز» آشنا هستید. خانم دقیقی یکی از مترجمانی است که هر 4 رمان بلند «شرلوک هولمز» را از خالق نابغۀ این شخصیت، نویسندۀ انگلستانی «آرتور کانن دویل»، ترجمه کرده و به فارسی زبانان هدیه داده است.
به طور کلی، «سر آرتور دویل» 4 رمان بلند و 60 داستان کوتاه از ماجراهای شرلوک هولز نوشته است. کتاب دره وحشت نام چهارمین و آخرین رمان از سری رمان‌های شرلوک هولمز است که روایتی بسیار پر چالش و تعلیق دارد. این رمان در سال 1915 برای اولین‌بار به صورت کتابی مجزا چاپ شد. داستان این اثر از جایی شروع می‌شود که شرلوک هولمز پیامی رمزی از «فِرد پورلاک» دریافت می‌کند.
متاسفانه همراه این نامه، کلیدی برای رمزگشایی نوشته‌های آن ارسال نمی‌شود و هولمزِ همه چیزدان باید دست به کار شود تا رمز آن را بشکند. او در نهایت متوجه می‌شود که با استفاده از سالنامه ای قطور می‌تواند رمز نامه را بشکند و پس از رمزگشایی نامه، تازه با قتل‌های «موریاتی» و دیگر جنایات او مواجه می‌شود…
برای علاقه‌مندان به ادبیات کاراگاهی و جنایی، خواندن مقالۀ «از ژانر جنایی و معمایی چی بخونم؟» از نان شب هم واجب‌تر است!
3- روایت بازگشت (نشر نیلوفر)
روایت بازگشت از جمله آثار غیرداستانی است که به دست خانم دقیقی ترجمه شده است. کتاب روایت بازگشت مجموعه خاطرات و خودزندگی‌نامه‌ای است از نویسندۀ آمریکایی – لیبایی، «هشام مطر» که برای اولین بار، در سال 2016 منتشر شد. این اثر موفق به دریافت جایزۀ «پولیتزر زندگی نامه و خود زندگینامه» در سال 2017 شد.
روایت بازگشت همچنین، اولین اثر غیرداستانی شد که توانست جایزۀ «قلم (پن) جان استاین بک» را دریافت کند. این کتاب حول خاطرات نویسنده در راه جستجو برای یافتن پدر خود نوشته شده است. هشام مطر در سال 2012 به لیبی رفته تا از ماجرای ناپدید شدن پدر خود در سال 1990 رمزگشایی کند. پدر او یکی از دیپلمات های مشهورِ ضد نظام «قذافی» بود که به ناگاه در لیبی ناپدید می شود…
اگر شما به ادبیات عرب علاقه دارید، پیشنهاد می‌شود حتما مقاله های «6 رمان برتر ادبیات عرب» و «بهترین اشعار ترجمه شده شاعران عرب» را مطالعه کنید.
4- فرار (نشر نیلوفر)
کتاب فرار یکی از بهترین مجموعه داستان‌های کوتاه نوشته شده به دست «آلیس مونرو» است که در سال 2004 منتشر شد. آلیس مونرو نویسندۀ معاصر و بسیار سرشناس کانادایی‌تبار است که در کنار اخذ جایزۀ «من بوکر» در سال 2009، موفق به دریافت جایزۀ نوبل ادبیات در سال 2013 نیز شده است.
سبک و قلم آلیس مونرو ساده، روان و شیرین است. علارغم سادگی داستان‌های او، محتوای عظیمی در لابه‌لای خطوط داستان‌های او وجود دارد و مضمون اصلی کارهای او، تحلیل شرایط ذهنی و روحیِ پیچیده انسان مدرن در شرایط زندگی روزمره است. برخی از منتقدان او را «چخوف معاصر» نامیده‌اند.
«فرار» مجموعه‌ای است از 8 داستان کوتاه خواندنی که عناوین آن‌ها عبارتند از:
- فرار
- شانس
- به زودی
- سکوت
- شوق
- مزاحمین
- حیله ها
- قدرت ها
آلیس مونرو در این داستان‌ها، راوی و حاوی زنانی است که روزمرگی خود را، در ترکیبی از لحظات خوش و ناخوش سپری می‌کنند. زنانی که زندگی ساده و در عین حال، قابل تأملی دارند. نویسنده در این داستان‌ها روایاتی خلق کرده است که صداقتی در آن ها نهفته که گاهی ترسناک و بی‌رحمانه و گاهی، لطیف و دلنشین می‌باشند.
آثار مژده دقیقی
مژده در ترجمه آثار ادبی نویسندگان آمریکای شمالی فعال بوده است. از آثار وی میتوان به کتاب زیر اشاره کرد:
- «داستان های شرلوک هلمز – نشانه چهار»
- «داستان های شرلوک هلمز – اتود در قرمز لاکی»
- «داستان های شرلوک هولمز – درنده باسکرویل»
- «داستان های شرلوک هولمز – حلقه سرخ»
- «اینجا همه آدم ها این جوری اند»
- «رویای نوشتن»
- «وقتی یتیم بودیم»
- «مشقت های عشق»
- «یک مهمانی یک رقص»
- «عدالت در پرانتز»
- «معامله پرسود»
- «فرار»
- «نقشه هایت را بسوزان»
- «ببر سفید»
- «ویرایش از زبان ویراستاران»
- «زندان هایی که برای زندگی انتخاب می کنیم»
- «خانواده ی مصنوعی»
- «زندگی عزیز»