ذبیح الله منصوری
«ذبیح الله منصوری»، با نام کامل ذبیح الله حکیم الهی دشتی از مترجمان پرکار و روزنامه نگاران کشور عزیز ما است، مترجمی که هم در ادبیات موفق و پر کار بوده است و هم در رشته ی ورزشی مثل بوکس موفق بوده است.
تحصیلات
او در ۱۹ خرداد سال 1278 چشم به جهان گشود. در مدرسه ی آلیانس که اداره ی آن بر عهده ی فرانسوی ها بود شروع به تحصیل کرد و بعد از چند سال به دلیل مأموریت کاری پدر عازم کرمانشاه شد. در دوران تحصیل، زبان های فرانسه و انگلیسی را آموخت. منصوری بعد از مهاجرت به تهران و درگذشت پدرش، مجبور به ترک تحصیل شد.
او که با آرزوی تحصیل در رشته ی دریانوردی به تهران آمده بود، بعد از مرگ پدر برای تأمین مخارج خانواده مجبور شد مسیر متفاوتی را طی کند. در نتیجه علاقه ی خود به دریانوردی را کنار گذاشت و به عنوان مترجم در روزنامه ای تازه تأسیس به نام کوشش مشغول به فعالیت شد.
مطبوعات
او در سال ۱۳۰۶ با روزنامه ی اطلاعات شروع به هم کاری کرد و بعدها و هم زمان با آغاز انتشار روزنامه ی کیهان، چند کتاب را به فارسی برگرداند که به صورت پاورقی در روزنامه ی کیهان امکان انتشار یافتند. همکاری ذبیح الله منصوری با مطبوعات سال های متمادی ادامه یافت و در کارنامه ی حرفه ای او، قلم زدن در مطبوعات و مجلات متعدد از جمله ایران ما، اختر امروز، روشنفکر، سپید و سیاه، و دانستنی ها به چشم می خورد.
سبک ذبیح الله منصوری
او مترجمی است که آثارش با انتقادهای زیادی روبه رو بوده است. منتقدان معتقدند او اصولاً در ترجمه هایش به متن اصلی وفادار نبوده و بسیاری از آثار او که به عنوان ترجمه راهی بازار کتاب شده اند، در واقع ترجمه ی صرف نبودند. منصوری در اغلب کتاب هایی که به چاپ می رساند، علاوه بر ترجمه، در بخش های زیادی از کتاب به سلیقه ی خودش داستان سرایی نیز می کرد.
نام ذبیح الله منصوری در جایگاه مترجم کتاب از دلایل محکمی است که آن کتاب انتخاب سرگرم کننده ای برای خواندن باشد. به اعتقاد عده ای ترجمه های روان او مخاطب را جذب و داستان را شیرین می کند. اگرچه او در حوزه های جنایی، ادبی و تاریخی فعالیت داشت، اما این ویژگی به خصوص در حوزه آثار تاریخی به شدت قابل توجه است چرا که خواننده بی علاقه به تاریخ و یا بی تفاوت نسبت به این حوزه را پابه پای خود در زمان پیش می آورد و او را با وجوه مختلف زمانه مورد بحث آشنا می سازد.
کتاب سینوهه با ترجمه ذبیح الله منصوری
کتاب دوجلدی «سینوهه» نوشته میکا والتاری و ترجمه ی ذبیح الله منصوری از مصر باستان می گوید. کتاب با شرح و وصف بسیاری که از زندگی مردمان آن روزگار و کشور مصر دارد تصویری روشن را از این کشور در دوران کهن و اوضاع اجتماعی حاکم بر آن پیش روی خواننده می گذارد و از جهان بینی مصریان قدیم و اعتقادات قلبی آنها و میزان پایبندیشان به این عقاید برای ما می گوید.
این کتاب اثری سرشار از وصف و جزییات پیرامون مصر باستان است. هرچند ممکن است ذبیح الله منصوری به عنوان مترجم شرح و بسط هایی اضافه کرده باشد اما اگر اهل تاریخ و مطالعه منابع دیگر باشید می بینید که این شرح ها تاحدودی مغایر آنچه در دیگر متون آمده نیست. موضوع اصلی در کنار این پرداختن به زندگی های عامه و پادشاهی، وصف و شرح زندگی فردی به نام سینوهه است که در دربار پزشک مخصوص فرعون است.
کتاب سرزمین جاوید با ترجمه ذبیح الله منصوری
کتاب «سرزمین جاوید» نوشته «رومن گیرشمن»، «ماریژان موله» و «ارنست امیل هرتسفلد» است. کتابی ۴ جلدی که از تاریخ ایران می گوید، از همه آنچه ما از آن بی اطلاع بوده و هستیم. نویسندگان با تکیه بر منابع مختلفی از زبان های گوناگون تلاش کرده اند تا آنچه را در پس پرده پنهان مانده و ما از آن بی اطلاعیم، پیش رویمان بیاورند.
ترجمه و اقتباس این کتاب را ذبیح الله منصوری بر عهده داشته است. این کتاب به دوره زمانی پیش از مادها تا زمان حکومت ساسانیان می پردازد. داشتن قالب رمان تاریخی سبب شده تا خوانندگان بیشتری از خواندن این کتاب لذت ببرند و افرادی از حوزه های متفاوت به مطالعه اش بپردازند.
از آثار دیگر این مترجم می توان به کتاب های زیر اشاره کرد:
مرگ ذبیح الله منصوری
سر انجام او نوزدهم خرداد ۱۳۶۵ در ۸۷ سالگی در بیمارستان شریعتی تهران چشم از دنیا فروبست و پیکرش در آرامگاه خانوادگی، بهشت زهرا به خاک سپرده شد.